Η Γερμανία πρέπει να σταματήσει τη παροχή εξοπλισμού στο τουρκικό πολεμικό ναυτικό
Διένεξη στο Αιγαίο για το φυσικό αέριο
Στην Τουρκία παρέχονται εκείνα ακριβώς τα όπλα τα οποία χρειάζεται για την πολεμική σύρραξη με την Ελλάδα. Αυτό αποτελεί σκάνδαλο.
Ένα άρθρο της Σεβίμ Νταγκντελέν
Σε ανοιχτό πόλεμο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας απειλεί να εξελιχθεί η διαμάχη για την εκμετάλλευση πόρων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η τραγική ειρωνεία της Ιστορίας: Σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης, γερμανικά καταδιωκτικά υποβρύχια της εταιρίας Thyssenkrupp Marine Systems θα καθιστούσαν ενδεχομένως δυνατή την επίθεση εναντίον ενός κράτους μέλους της ΕΕ. Παρά την επιθετική εξωτερική πολιτική του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η Τουρκία παραμένει εδώ και χρόνια κορυφαίος αγοραστής γερμανικών εξοπλισμών. Το 2018 στρατιωτικός εξοπλισμός ύψους 243 εκατομμυρίων ευρώ είχε προορισμό τον Βόσπορο, ενώ το 2019 η αξία του ανήλθε στα 345 εκατομμύρια ευρώ. Οι εγκρίσεις παράδοσης των τελευταίων επτά μηνών οδηγούν στην εκτίμηση πως και αυτή η χρονιά θα φτάσει σε νέα επίπεδα ρεκόρ.
Ο Τούρκος Πρόεδρος επικαλείται εν τω μεταξύ τη δόξα και το μεγαλείο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όποιος όμως επιδεικνύει τόσο έντονο ενδιαφέρον για την ιστορία, ξυπνά χωρίς τη θέλησή του μνήμες από την παρατεταμένη περίοδο παρακμής του «μεγάλου ασθενή». Αν κάτι μπορεί να θεωρηθεί με βεβαιότητα ως αίτιο της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αυτό είναι η αχανής της έκταση.
Αν μελετήσει κανείς τον χάρτη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του 18ου αιώνα θα εκπλαγεί από τον μεγάλο αριθμό των τόπων που ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει μετατρέψει σε ορόσημα της νεο-οθωμανικής εξωτερικής πολιτικής του το τελευταίο διάστημα. Και το κάνει με αρκετή επιτυχία: Στην Ιντλίμπ της Συρίας οι μαχητές της Αλ Κάιντα που εκπροσωπούν τα συμφέροντά του εκεί, πληρώνουν σήμερα με τουρκικές λίρες, στο βόρειο Ιράκ οι de facto προσαρτήσεις προχωρούν με σταθερά βήματα και στη Λιβύη, όπως ακριβώς στην περίπτωση της Σομαλίας και του Κατάρ, εγκαθιδρύονται τουρκικές στρατιωτικές βάσεις.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά, η τουρκική λίρα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση – λόγω ακριβώς των τουρκικών στρατιωτικών επεμβάσεων και παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου, οι οποίες έχουν μεγάλο οικονομικό κόστος και τρομάζουν τους επενδυτές. Ο Ερντογάν τα παίζει όλα για όλα: Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ένα τρίτο των παγκόσμιων αποθεμάτων φυσικού αερίου βρίσκεται στην ανατολική Μεσόγειο, και εκεί θέλει, ή μάλλον, πρέπει να αποκτήσει πρόσβαση, προκειμένου να πληρώσει τους ακάλυπτους λογαριασμούς του. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος για την επίκληση της ξεθωριασμένης δόξας της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας. Γι ‚αυτό ο Ερντογάν θέλει να σκίσει τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, η οποία ορίζει τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας. Ωστόσο, σύμφωνα με το ισχύον διεθνές δίκαιο άλλα κράτη, όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, ο Λίβανος και η Συρία, καθώς και τα μέλη της ΕΕ, Ελλάδα και Κύπρος, μπορούν να διεκδικήσουν το δικαίωμα εκμετάλλευσης των οικονομικών πόρων σε μεγάλο μέρος της ανατολικής Μεσογείου. Γι ‚αυτό ο Ερντογάν δεν έχει άλλη επιλογή από την κλιμάκωση της αντιπαράθεσης: η επίθεση της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου γίνεται όλο και πιο πιθανή.
Οι παραδόσεις γερμανικών υποβρυχίων και η γερμανική βοήθεια στη δημιουργία ίδιας τουρκικής ναυπηγικής βιομηχανίας είναι σήμερα ανεκτίμητης αξίας για τον Ερντογάν. Τα τουρκικά ερευνητικά πλοία στα ελληνικά χωρικά ύδατα δεν είναι εν προκειμένω παρά η εμπροσθοφυλακή της πολεμικής αρμάδας του. Ο Ερντογάν περιμένει. Οι προκλήσεις του στοχεύουν σε μια στρατιωτική επέμβαση της ελληνικής πλευράς η οποία, στη συνέχεια, θα μπορεί να χρησιμεύσει ως πρόσχημα για μια τουρκική επίθεση στα ελληνικά νησιά, ξεκινώντας από το μικροσκοπικό Καστελόριζο, και επομένως από τη μερίδα του λέοντος επί του φυσικού αερίου.
Η γερμανική και ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική είναι εντελώς ανήμπορη ενόψει αυτής της επιθετικότητας. Ο εμπρηστικός ρόλος του Ερντογάν είναι γνωστός εδώ και χρόνια καθώς επιμένει να στέλνει πλοία εξερεύνησης στα χωρικά ύδατα της Κύπρου, ενός κράτους μέλους της ΕΕ. Ως αντίδραση η ΕΕ επέβαλε την απαγόρευση εισόδου και το πάγωμα της περιουσίας σε δύο άτομα που φέρεται ότι είχαν εμπλακεί στη γεώτρηση. Απαγόρευση εισόδου και πάγωμα περιουσίας. Όποιος ενεργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν παίρνει τον εαυτό του στα σοβαρά, αλλά δεν το παίρνουν, φυσικά, και οι άλλοι στα σοβαρά. Και τούτο, διότι ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση ελάμβανε αυτά τα φαιδρά μέτρα, η Τουρκία παρέμενε υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ χώρα και χάρη στην τελωνειακή ένωση συνέχιζε να απολαμβάνει προνομιακή πρόσβαση στις αγορές. Το κατά πολύ σοβαρότερο ζήτημα ωστόσο είναι και παραμένει η συνεχιζόμενη προμήθεια όπλων – και μετά την τουρκική επίθεση εναντίον των Κούρδων στη Συρία το 2019 – «αποκλειστικά για τον ναυτιλιακό τομέα», όπως επιμένει να υπογραμμίζει ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μαας, δηλαδή ακριβώς εκεί που ο Ερντογάν τα χρειάζεται επειγόντως.
Εάν η Γερμανία και η ΕΕ δεν ενεργήσουν τώρα επιβάλλοντας την άμεση και συνολική διακοπή προμήθειας όπλων στην Τουρκία, το πάγωμα της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής βοήθειας και την αναστολή της τελωνειακής ένωσης, θα ανοίξουν ακόμη περισσότερο την όρεξη του Ερντογάν. Σε αυτή την περίπτωση όσες τηλεφωνικές παρακλήσεις και αν φτάσουν στο παλάτι του κατά φαντασίαν Σουλτάνου θα αποβούν άκαρπες.
Η Σεβίμ Νταγκντελέν είναι εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος DIE LINKE στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής
English: 2020 08 14 Guest Editorial by Sevim Dagdelen – Greek – The natural gas dispute in the Aegean Sea