Elterngeld, yangından mal kaçırırcasına kararlaştırıldı

Yasa tasarisinda yapilmasi planlanan degisiklikler uzun süre gizli tutuldu. Yani milletvekillerinin de haberi yoktu. Federal Icisleri Bakanligi son anda degisiklik önerilerini yasa taslagina yerlestirdi. Bunu da önceki gün gec saatlerde ögrendik. Büyük bir gizlilik icinde yapilan degisikliklerin ne oldugunu anlama ve ögrenme firsati tanimadan milletvekillerinden yarinki meclis oturumunda yasayi onaylamalari isteniyor.

Yasanin icerigine iliskin:

Ebeveyn Parasi Yasasi 1.1.2007’den itibaren, dogan cocuklari yetistiren anne veya babaya, dogumdan sonraki ilk 14 ay boyunca yardim öngörüyor. Eslerden biri, 12 ay boyunca yardim aliyor. Digeri de iki ay annelik veya babalik iznine ayrilirsa, bu süre iki ay daha uzuyor. Eger cocugunu yalniz yetistiriyorsa, süre 12 ayla sinirli kaliyor.

Yardima hak kazananlar, dogumdan önce calistiklari son 12 ayda kazandiklari ortalama ücretin yüzde 67’sini, yani ücte ikisini ebeveyn parasi olarak alacaklar. Ödenecek yardimin üst siniri 1.800 Euro, alt sinir ise 300 Euro. 1000 Euronun altinda para kazanan düsük gelirliler icin ayri bir hesaplama sistemi öngörülüyor ve burada adi gecen yüzde 67 orani, ücret düzeyine göre yüzde 100’e kadar yükselebiliyor.

Yasaya sadece göcmenlerin bir bölümüne sinirlama getirdigi, bu haktan yararlanmalarini engelledigi icin karsi cikmiyoruz. Yasa bir bütün olarak sosyal adalet ilkesine ters düsüyor. Örnegin Hartz 4 olarak bilinen Issizlik Parasi 2 ile gecinmek zorunda olan bir kadin da, milyoner esi olup calismayan bir kadin 300 Euroluk asgari yardim hakkina sahip. Simdiye dek yürürlükte olan düzenlemeye gore, ALG 2 ile gecinen bir anne veya baba, 24 ay boyunca 300 Euro aliyordu. Yeni yasa ile bu sure 12 aya düsürülüyor. Eslerden ikisi de Hartz 4 yardimiyla geciniyorsa, iki aylik ek sure hakkindan yararlanamiyorlar. Federal Aile Bakanliginin verilerine gore bu kisitlamadan 150binin üzerinde issiz etkilenecek.

Kisitlamalarin öngörüldügü diger bir alan ise, göcmenleri ilgilendiriyor. Yasa tasarisi, göcmenlerin bir bölümünün bu haktan yararlanmasini engelliyor. Buna göre haktan yararlanabilmek icin yerlesme iznine (Niederlassungserlaubnis), calisma iznine sahip olmak gerekiyor. Ayrica oturum yasasinin

· 23. maddesi, a bendine göre oturum izni alanlar (Almanca adiyla Härtefallkommission karariyla oturum izni alanlar),

· 24. maddesi uyarinca, yani savastan kacip buraya gelerek oturma izni alanlar,

· 25. maddesi, 3., 4. ve 5. fikralarina göre, yani Avrupa Insan Haklari Sözlesmesi uyarinca oturma izni alanlar, geri dönmeleri degisik nedenlerden dolayi mümkün olmadigi icin gecici veya kalici oturma izni alanlar bu haktan yararlanamiyor.

Bu durumda olan ailelerde cocuga bakan es, ayni zamanda kisa süreli iste, yani part-time calisiyorsa bu haktan yararlanabiliyor. Diger bir deyisle yeni dogum yapan anneden hem bebegiyle ilgilenmesi, hem de calismasi isteniyor. Buna parallel olarak cocuk parasi ve yetistirme parasi (Erziehungsgeld) konulu düzenlemelerde de benzeri kisitlamalarin hazirligi sürüyor.

Ayrintisina girmeden su söylenebilir: Göcmenlerin en azindan bir bölümünü kapsayan ayrimci bir uygulama ile karsi karsiyayiz. Hukukcular, bu ayrimciligin Anayasa’ya aykiri oldugu görüsünde birlesiyorlar. Düzenleme yasalassa bile, anayasa Mahkemesi tarafindan iptal edilir görüsündeler. Cünkü Anayasa Mahkemesinin bu konuda daha önceden aldigi bir karar var.

Olayin diger bir boyutu da su: Yapilan bircok hak kisitlamasina gerekce olarak her zaman, „Göcmenler bu ülkenin sosyal sistemine yük oluyorlar” iddiasi ileri sürüldü. Bu iddialarla göcmenlere karsi önyargilar güclendiriliyor. Ancak bu iddialarin kocaman bir yalandan baska birsey olmadigi gectigimiz günlerde yayinlanan bir arastirma ile bir kez daha kanitlandi. Merkezi Bonn’da olan IZA Enstitüsü’nün raporuna göre, Almanya’daki her göcmen, 2004 yilinda devlet kasasina ortalama 7.390 Euro ödedi. Buna karsilik devletin göcmen basina yaptigi yardim ise 5.550 Euro idi. Yani göcmenler devlet kasasina yük olmak bir yana, yilda ortalama 1.840 Euro ödedi. IZA uzmanlarinin hesaplamalarina göre her göcmen ortalama olarak Almanya’da kaldigi süre boyunca devlet kasasina aldigindan 11.000 Euro fazlasini ödeyecek.